محافظ جان یعنی چی و چرا باید آن را در خانه نصب کنیم؟

محافظ جان چـیست و چگونه کار می‌کند؟

محافظ جان یا کلید محافظ نشتی جریان، یکی از وسایل ایمنی مهم در برق‌کشی ساختمانها است که برای جلوگیری از برق‌گرفتگی و حفاظت از جان انسان‌ها به کار می‌رود. کار اصلی این دستگاه، قطع سریع مدار در صورت بروز نشتی جریان برق است. به این معنی که اگر بخشی از جریان الکتریکی به جای بازگشت از سیم نول، از مسیر دیگری مانند بدن انسان یا زمین عبور کند، محافظ جان بلافاصله برق را قطع می‌کند.

چگونگی کار کردن محافظ جان به این صورت است که  جریان عبوری از سیم فاز و سیم نول را به صورت همزمان اندازه‌گیری می‌کند. در حالت عادی، مقدار جریان فاز و نول باید برابر باشد. اما اگر به هر دلیل بخشی از برق از مسیر دیگری خارج شود این تعادل به هم می‌خورد و اختلافی به وجود می‌آید. هنگامی که این اختلاف جریان از مقدار تعیین شده بیشتر شود، این محافظ به سرعت مدار را قطع می‌کند. شرکت خدماتی جاروگر دارای نیروی متخصص برای نصب این ابزار با رعایت ایمنی در سیم کشی و کابل کشی برق در ساختمان ها می باشد. توضیحات بیشتر در مورد این ابزار را در زیر عنوان های زیر مطالعه نمایید.

فهرست مطالب

تفاوت محافظ جان با فیوز برق چیست؟

محافظ جان و فیوز برق برای ایمنی الکتریکی استفاده می‌شوند، اما وظایف و مکانیزم‌های کاملاً متفاوتی دارند. وظیفه اصلی محافظ حفاظت از جان افراد در برابر برق‌گرفتگی و نشتی جریان است این در حالی است که وظیفه فیوز حفاظت از سیم‌کشی و تجهیزات در برابر جریان بیش‌ از حد می باشد. با کمک این محافظ می توان نشتی جریان را گزارش دهید، این در حالی است که فیوز جریان زیاد و مصرف بالاتر از سیم را متوقف می کند.

مقدار حساسیت Residual Current Device به نشت جریان برق بسیار بالا است و به نشت 30 میلی آمپر یا کمتر پاسخ می دهند. زمانی قطع در فیوز برق اتفاق می افتد که کل جریان بالا رود. این محافظ مخصوص محافظت از جان انسان‌ است در صورت تماس دست با سیم برق یا نشتی جریان کوچک عمل می‌کند. فیوز، مخصوص محافظت از دستگاه‌ها و سیم‌ها است و فقط هنگام بروز جریان‌های خیلی زیاد عمل می‌کند.

چرا وجود محافظ جان در خانه ضروری است؟

مهم‌ترین دلیل نصب محافظ جان، جلوگیری از برق‌گرفتگی است. اگر کسی ناخواسته با سیم برق یا وسیله‌ای که نشتی دارد تماس پیدا کند، این محافظ در یک ثانیه مدار را قطع می‌کند و از آسیب جدی یا مرگ جلوگیری می‌کند. ممکن است برخی وسایل برقی یا سیم‌کشی‌های قدیمی، نشتی جریان داشته باشند که فقط با این ابزار  قابل تشخیص و قطع است. فیوزها و کلیدهای مینیاتوری قادر به تشخیص این نشتی‌های کوچک نیستند. توجه داشته باشید که حتی نشتی جریان کم هم می‌تواند دما را بالا ببرد و موجب آتش‌سوزی شود. 

در استانداردها و قوانین جدید برق ساختمان، نصب محافظ الزامی است. در صورت نبود محافظ ، بیمه‌ها ممکن است در زمان حادثه خسارت پرداخت نکنند. برای نصب این ابزار در ساختمان می توانید با خدمات برقکاری جاروگر تماس گرفته و دقیق ترین و بهترین خدمات را دریافت نمایید.

کجاها باید محافظ جان نصب شود تا بیشترین ایمنی را داشته باشیم؟

محافظ جان باید در تابلوی برق اصلی (تابلوی فیوز)، دقیقا بعد از کنتور و فیوز اصلی و قبل از فیوزهای فرعی قرار بگیرد. اگر محافظ بعد از کنتور نصب شود، کل سیم‌کشی داخلی ساختمان حتی در برابر کوچک‌ترین نشتی جریان محافظت می‌شود. اگر آن را فقط روی یک بخش نصب کنید، فقط همان خط محافظت شده و بقیه خانه ایمنی کامل ندارند. برای ایمنی بیشتر، می‌توانید از سیستم‌ حفاظت منطقه‌ای استفاده کنید مثلا برای هر طبقه یا هر بخش حساس (مثلاً آشپزخانه یا حمام) یک محافظ جداگانه نصب کنید.

چه خطراتی در نبود محافظ جان شما را تهدید می‌کند؟

در صورتی که در سیستم برق ساختمان از محافظ جان استفاده نشود، اگر بدن انسان به طور مستقیم با برق تماس پیدا کند، جریان الکتریکی از بدن عبور می‌کند و می‌تواند باعث ایست قلبی یا سوختگی شدید شود. محافظ  چنین جریان های کوچکی( ۳۰ میلی‌آمپر) را هم حس می‌کند و فوراً مدار را قطع می‌کند، اما در نبود آن این خطر جدی باقی می‌ماند. گاهی به دلیل پوسیدگی سیم‌ها یا خرابی وسایل برقی، جریانی هر چند کم به زمین یا بخش‌های فلزی خانه نشت می‌کند. این نشتی جریان، مخصوصاً در سیم‌کشی قدیمی، می‌تواند به آتش‌سوزی‌های کوچک اما مرگبار ختم شود. این ابزار وظیفه دارد نشتی‌ها را قبل از بروز حادثه تشخیص بدهد و مدار را قطع کند. به صورت کلی جان انسان، اموال و ایمنی منزل و فضای کار همه اینها با نبود محافظ به خطر می‌افتد.

محافظ جان چند نوع دارد و کدام برای منزل مناسب‌تر است؟

این ابزار انواع متفاوت دارد مانند:

• محافظ نوع AC که فقط به نشتی جریان متناوب (AC) حساس است.
• محافظ نوع A نشتی جریان AC و همچنین نشتی DC پالسی را تشخیص می‌دهد.
• محافظ نوع B که حفاظت در برابر هر نوع نشتی را دارد. معمولا این مدل بسیار تخصصی و گران بوده و بیشتر در صنایع و تجهیزات خورشیدی PV یا خودروهای برقی استفاده می شود.
• نوع F مخصوص وسایلی با جریان نشتی پیچیده هستند.

بهترین و ایمن‌ترین گزینه برای مصارف خانگی، مخصوصاً اگر وسایل مدرن، کامپیوتری، یا اینورتردار دارید گزینه نوع A است. محافظ نوع AC قابل قبول برای خانه‌های بدون وسایل الکترونیکی با مصرف بالا است.

انتخاب محافظ جان مناسب بر اساس نیاز خانه

برای انتخاب محافظ جان مناسب منزل، بهتر است نوع A را انتخاب کنید زیرا نشتی‌های جریان متناوب (AC) و  همچنین نشتی‌های پالسی (DC) را تشخیص داده و برای وسایل مدرن و اینورتردار ایمنی بیشتری فراهم می‌کند. شرکت خدماتی جاروگر بهترین تکنسین و مهندسین را برای نصب محافظ دارد و با توجه به ساختمان و ابزار های موجود مناسب ترین پیشنهاد را برای انتخاب و نصب آن به شما ارائه خواهند کرد.

سوالات متداول: